Wojna domowa w Hiszpanii

Wojna domowa w Hiszpanii rozpoczęła się w lipcu 1936, a skończyła się wiosną w 1939 r.
Ta wojna domowa była pomiędzy rządem Republiki Hiszpańskiej i ich sojuszników a ich opozycją.
Nazwaną ją również wstępem do II Wojny Światowej, ponieważ obie strony miały wsparcie z zagranicy. Kraje te przetestowały swój sprzęt na polu bitwy.
Zakończyła się zwycięstwem opozycji rządu. Gen. Francisco Franco wprowadził swój rząd. Wiele historyków uważa Państwo Hiszpańskie za faszystowskie.

Przyczyny

Pierwszą przyczyną były konflikty między grupami społecznymi m.in. między latyfundyścistami¹ a chłopami; między przemysłowcami a robotnikami; między zwolennikami republiki a zwolennikami monarchii.
Katalończycy i Baskowie (mniejszości narodowe) domagali się niepodległościami.
Jednak najważniejszą przyczyną stały się wybory w 1936r. Wygrał je Front Ludowy (socjaliści, komuniści i inni) Nowy rząd postanowił wprowadzić nowe reformy; głównie reformy rolnictwa i społeczne

Strony konfliktu

Republikanie byli popierani przez mieszkańców miast, robotników, klasę średnią i najbiedniejszych chłopów. Katalończycy i Baskowie też ich popierali, ponieważ chcieli uzyskać większą autonomię, a nawet niepodległość. Jeśli chodzi o grupy polityczne, popierał ich Front Ludowy z komunistami
Najważniejszym krajem, którym pomógł republikanom był ZSRR. Dostarczył ok. 800 samolotów, prawie 400 czołgów, dużo armat, broń, amunicję oraz inny sprzęt. Przez blokadę morską dotarło ich mniej sprzętu. Wysłano też agentów, 2000 żołnierzy z Armii Czerwonej, w tym ponad 200 agentów.

Przeciwnicy Republiki² byli wspierani przez arystokrację i Kościół Katolicki. Wszystkie grupy polityczne, które wspierały rebeliantów, miały cechy wspólne: antykomunizm i chęć do monarchii. Byli to np. nacjonaliści, faszyści oraz monarchistów.
Pomocy rebeliantom udzieliła III Rzesza i faszystowskie Włochy. Włochy bardzo pomogły nacjonalistom, Mussolini przesłał 50 tys. wojskowych, prawie ćwierć miliona karabinów, kilkanaście milionów amunicji, 950 czołgów, 1000 samolotów i wiele innych rzeczy. Natomiast III Rzesza pomogła frankistom na mniejszą skale. III Rzesza wysłała 10.000 ludzi, 200 czołgów i 600 samolotów.

Przebieg

W lipcu 1936r. generał Francisco Franco razem z posłuszną armią zbuntował się rządowi, jednak napotkał opór armii republiki.
Następnie armie Włoch, III Rzeszy i rebeliantów połączyły się i szły w kierunku Madrytu. Szturmowali go oni na przełomie 1936 r. i 1937 r., jednak im się nie udało. Nastała wtedy wojna pozycyjna i rozegrano kilka mniejszych bitw w 1937r.
W tym czasie komuniści zaczęli zdobywać przewagę we Froncie Ludowym i zabijali swoich poprzednich sojuszników.
Pod koniec roku 1937 przewagę zdobyli rebelianci; wygrali oni bitwę nad Ebro
Na wiosnę 1939 r. rebelianci zdobyli najważniejsze miasta Hiszpanii i wygrali wojnę domową.

Obie strony dokonywały przemocy. Żołnierze rozstrzeliwali jeńców, a republikanie palili kościoły.

Skutki

Poległo od 300 tyś. do 1 miliona osób
Wojna domowa spowodowała biedę, ruinę kraju i zadłużenie u obcych miast. Generał Franco rządził Hiszpanią do 1975r.
III Rzesza i Włochy przetestowały nowe bronie i taktyki.
Włochy poniosły wielkie straty.